Loét dạ dày tá tràng là tình trạng lớp niêm mạc dạ dày tá tràng bị khuyết tật lớp cơ niêm mạc do bị acid và pepsin tấn công, phá vỡ lớp hàng rào bảo vệ của niêm mạc dạ dày và tá tràng.
Loét dạ dày tá tràng là một trong những bệnh khá phổ biến ở nước ta. Nam mắc nhiều hơn nữ, chiếm khoảng 4/5 tổng số bệnh nhân. Tuổi mắc bệnh thường từ 20 đến 40; song bệnh có thể gặp ở người trên 70 tuổi và trẻ em dưới 1 tuổi. Loét tá tràng gặp nhiều hơn loét dạ dày ( tỷ lệ 3/1 hoặc 4/1)
1 Nguyên nhân thứ nhất : vi trùng Helicobacter pylori ( HP).
2 Nguyên nhân thứ hai : do sử dụng các thuốc kháng viêm non steroid ( NSAIDs),ức chế COX-2 và aspirin.
Ngoài ra còn có các nguyên nhân khác: Lối sống ( rượu bia, thuốc lá ), stress, tình trạng tăng tiết quá mức acid dịch vị ( Gastrinoma, tăng sản tế bào G hang vị, HC Zollinger-Ellison ) và yếu tố di truyền.
Cực kỳ nguy hiểm ,nếu không phát hiện và điều trị kịp thời, bệnh sẽ đe dọa tính mạng bệnh nhân như: chảy máu tiêu hóa, thủng ổ loét hoặc ung thư hóa…
* Thể điển hình:
Bệnh nhân đau bụng vùng thượng vị. Đau có tính chất chu kỳ trong ngày và trong năm. Đợt đau thường bắt đầu đột ngột. Ngày nào cũng đau theo nhịp điệu với bữa ăn hoặc đau khi đói, ăn vào đỡ đau ( loét tá tràng) hoặc đau vài giờ sau ăn( loét dạ dày). Đau như vậy một, hai tuần lễ, rồi tự nhiên khỏi đau.
Thời gian không đau kéo dài trong nhiều tuần lễ, hoặc nhiều tháng, có khi cả năm. -Thường đến năm sau , vào mùa rét, một đợt đau mới như trên lại xuất hiện.
Càng về sau bệnh dần mất tính chất chu kỳ và nhịp điệu với bữa ăn. Bệnh nhân có nhiều đợt đau trong năm, rồi trở thành đau liên tục.
* Thể không điển hình:
Bệnh tiến triển im lặng không có triệu chứng đau bụng và biểu hiện đột ngột bởi một biến chứng như chảy máu tiêu hóa, thủng ổ loét. Ung thư….
Nội soi dạ dày tá tràng là tiêu chuẩn vàng chẩn đoán bệnh lý viêm loét dạ dày tá tràng và tìm vi trùng HP ( CLO test).
XQ dạ dày tá tràng có cản quang: thường sử dụng khi bệnh nhân không đồng ý nội soi hay không hợp tác trong khi nội soi.
Các xét nghiệm tìm vi trùng Helicobacter pylori:
Test hơi thở tìm HP: là test xác định nhiễm HP chính xác nhất với độ nhạy và độ đặc hiệu là 95%.
Test urease nhanh ( CLO test qua nội soi, sinh thiết mẫu mô ).
Nên định kỳ nội soi để đánh giá lại ổ loét.
Các xét nghiệm chẩn đoán hình ảnh: siêu âm bụng, CT-scan, MRI. . ..
LỜI KẾT : Loét dạ dày tá tràng là một bệnh rất phổ biến ở nước ta. Nếu phát hiện và điều trị sớm, bệnh sẽ khỏi hoàn toàn. Nếu vô tình không phát hiện, bệnh sẽ có những biến chứng khôn lường. Quý vị có nghi ngờ mình bị loét dạ dày tá tràng? hãy đến những cơ sở y tế uy tin để chẩn đoán và điều trị sớm nhé!
Anaesthesiology